Sau 3 năm làm việc tại Nhật, nhiều thực tập sinh trở về với số vốn tích lũy và kinh nghiệm quý giá. Thời điểm này cũng là lúc họ phải đối mặt với một quyết định quan trọng: tiếp tục đi nước ngoài hay ở lại Việt Nam. Sự lựa chọn không hề đơn giản, bởi nó gắn liền với tương lai nghề nghiệp, cuộc sống gia đình và cả những kế hoạch lâu dài mà mỗi bạn đang ấp ủ.
Theo báo cáo của Cục Quản lý lao động ngoài nước, trong 6 tháng đầu năm 2025 khoảng 18.000 lao động Việt Nam hoàn thành hợp đồng XKLĐ Nhật trở về nước. Kết thúc 3 năm làm việc, thực tập sinh có nhiều hướng đi khác nhau. Theo đó, sau khi hết hợp đồng XKLĐ Nhật, một bộ phận lao động tận dụng số vốn tích lũy 600–800 triệu đồng để mở cửa hàng, đầu tư kinh doanh nhỏ hoặc tìm việc ổn định tại các công ty trong nước. Bên cạnh đó, khoảng 30% lao động chọn quay lại Nhật theo diện visa Tokutei Ginou, tận dụng kinh nghiệm và tiếng Nhật để tiếp tục có thu nhập cao hơn. Tuy nhiên, vẫn còn một tỷ lệ đáng kể lao động chưa xác định được hướng đi sau khi về nước. Không ít trường hợp rơi vào tình trạng thất nghiệp tạm thời, vốn tích lũy chưa đủ để khởi nghiệp, trong khi trình độ tiếng Nhật bị mai một dần khiến cơ hội việc làm hạn chế. Ngoài ra, việc so sánh mức lương trong nước (khoảng 8–10 triệu đồng/tháng) với thu nhập tại Nhật dễ khiến nhiều người nản lòng, khó duy trì động lực khi bắt đầu lại sự nghiệp ở Việt Nam.
Nhiều thực tập sinh sau khi hết xuất khẩu lao động Nhật Bản lựa chọn tiếp tục sang nước ngoài làm việc. Đây là con đường giúp duy trì thu nhập ổn định và mở rộng cơ hội phát triển, nhưng cũng tồn tại những rủi ro cần cân nhắc. Cụ thể như sau:
Ưu điểm
- Mức lương cao: Lao động tiếp tục sang Nhật theo diện Tokutei Ginou hoặc các thị trường khác thường nhận mức lương trung bình 30–40 triệu đồng/tháng, cao hơn đáng kể so với mức lương phổ thông tại Việt Nam. Tạo điều kiện tích lũy khoản vốn nhanh chóng. - Phát triển kỹ năng, ngoại ngữ: Những kỹ năng, tác phong làm việc và vốn tiếng Nhật rèn luyện trong 3 năm giúp người lao động dễ dàng hòa nhập, làm việc hiệu quả và thường được đánh giá cao hơn so với lao động mới sang. - Nâng tầm nghề nghiệp và định cư: Việc tiếp tục đi nước ngoài giúp người lao động đào tạo thêm chuyên môn và thăng tiến trong công việc. Bên cạnh đó, một số quốc gia như Nhật Bản, Đức mở rộng lộ trình chuyển đổi visa dài hạn. Từ đó giúp người lao động hướng đến định cư dài hạn.
Nhược điểm
- Giới hạn độ tuổi tuyển dụng: Một vài thị trường, đặc biệt là Nhật Bản thường ưu tiên lao động dưới 35. Những lao động lớn tuổi hơn gặp khó khăn trong quá trình tìm kiếm cơ hội đi nước ngoài làm việc. - Sức khỏe và áp lực công việc: Làm việc ở môi trường nước ngoài với cường độ cao, tăng ca và tuân thủ kỷ luật chặt chẽ, dễ gây mệt mỏi nếu không chuẩn bị tốt về sức khỏe và tinh thần. - Khó khăn thích nghi nếu sau trở về Việt Nam: Tiếp tục đi nước ngoài làm việc nhiều năm có thể khiến lao động gặp trở ngại khi quay lại quê hương. Thu nhập và môi trường làm việc ở Việt Nam khác xa so với nước ngoài, dẫn đến tâm lý so sánh và dễ hụt hẫng. Khoảng cách về văn hóa, thói quen sinh hoạt và cơ hội nghề nghiệp cũng khiến quá trình tái hòa nhập khó khăn.
>> Cập nhật nhanh: Thông tin mới nhất về chương trình visa kỹ năng đặc định mới nhất 2025
Kết thúc hợp đồng xuất khẩu Nhật Bản không chỉ mở ra cơ hội ở nước ngoài, mà còn là thời điểm nhiều lao động mong muốn trở về quê hương. Tuy nhiên, đây cũng là lựa chọn đòi hỏi sự tính toán kỹ lưỡng trước những ưu và nhược điểm đi kèm. Ưu điểm - Được sum vầy cùng gia đình, ổn định tinh thần và đời sống tình cảm. - Tận dụng vốn tích lũy để mở cửa hàng, kinh doanh hoặc đầu tư. - Cơ hội áp dụng kinh nghiệm, tác phong và kỹ năng học được từ Nhật vào công việc trong nước. - Chủ động hơn trong việc lựa chọn ngành nghề, thời gian và định hướng lâu dài. - Môi trường trong nước quen thuộc, dễ thích nghi hơn Nhược điểm - Mức lương trong nước thấp hơn nhiều so với làm việc ở nước ngoài. - Cạnh tranh việc làm cao, khó tìm được công việc đúng chuyên môn hoặc thu nhập ổn định ngay. - Khó duy trì và phát triển ngôn ngữ tiếng Nhật nếu không có môi trường sử dụng thường xuyên.
>> Tìm hiểu: Thực tế đi Nhật 5 năm về được bao tiền?
Việc chọn tiếp tục đi nước ngoài hay trở về Việt Nam phát triển sự nghiệp là quyết định quan trọng. Mỗi hướng đi đều mang đến cơ hội và thách thức riêng. Vì vậy, người lao động cần cân nhắc kỹ lưỡng nhiều yếu tố thực tế trước khi đưa ra lựa chọn cuối cùng. Khả năng tài chính Người lao động cần tính toán số vốn tích lũy sau thời gian làm việc tại Nhật và ước lượng chi phí nếu tiếp tục ra nước ngoài. Nếu tài chính đủ mạnh, có thể khởi nghiệp trong nước. Ngược lại, nếu vốn chưa nhiều, việc đi nước ngoài một thời gian để tích lũy thêm cũng là lựa chọn hợp lý. Định hướng nghề nghiệp lâu dài Trước khi quyết định, bạn cần xác định rõ mục tiêu trong 5–10 năm tới. Tiếp tục làm thuê để có thu nhập ổn định hay trở về khởi nghiệp và xây dựng sự nghiệp riêng. Sự rõ ràng về định hướng giúp các bạn tránh tình trạng mông lung, mất phương hướng khi trở về. Trình độ ngoại ngữ và tay nghề Khả năng tiếng Nhật và kỹ năng chuyên môn là yếu tố quan trọng. Nếu ngoại ngữ tốt và tay nghề vững, cơ hội quay lại Nhật theo visa cao hơn hoặc sang nước khác sẽ rộng mở. Ngược lại, hạn chế về ngoại ngữ có thể là rào cản lớn khi tìm việc lương cao cả ở trong và ngoài nước. Hoàn cảnh gia đình Yếu tố gia đình cũng cần được đặt lên bàn cân. Người đã lập gia đình hoặc có trách nhiệm chăm sóc cha mẹ thường ưu tiên về nước để ổn định. Trong khi đó, những lao động trẻ, ít vướng bận thường dễ dàng chọn tiếp tục đi xa để phát triển thêm. Thay đổi chính sách và nhu cầu thị trường Chính sách tiếp nhận lao động của Nhật và các nước khác thay đổi theo từng giai đoạn. Người lao động cần theo dõi thông tin từ cơ quan chức năng, công ty phái cử để nắm bắt cơ hội. Đồng thời, cũng nên tìm hiểu nhu cầu tuyển dụng lao động trong nước để chọn ngành nghề phù hợp.
>> Xem thêm: Sau 3 năm đi Nhật về bạn muốn làm gì?
Theo chia sẻ từ đội ngũ tư vấn JVNET, điều quan trọng nhất sau khi kết thúc hợp đồng xklđ Nhật không phải là chọn đi hay ở, mà là cách mỗi người chuẩn bị cho bước tiếp theo của mình. Nhiều lao động thường quá chú trọng vào thu nhập mà quên mất việc trau dồi kỹ năng, ngoại ngữ và mối quan hệ trong quá trình làm việc. Đây mới chính là tài sản quý báu để bạn có thể sử dụng ở bất kỳ đâu – dù là tiếp tục đi nước ngoài hay phát triển tại Việt Nam.
Các chuyên gia cũng khuyên rằng, bạn đừng quyết định vội vàng chỉ vì thấy người khác đi theo một hướng nào đó. Các bạn hãy dành thời gian nhìn lại bản thân, đánh giá mong muốn, năng lực và hoàn cảnh thực tế của gia đình. Một lựa chọn phù hợp không chỉ giúp bạn có công việc ổn định mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp và cuộc sống sau này.
